Fréttatilkynning frá Saving Iceland

Ég er búin að vera að lesa misvitur komment við þessa aðgerð og ætla því að hvetja fólk til að lesa fréttatilkynninguna frá SI áður en það opinberar vanþekkingu sína. Markmiðið með svona aðgerðum er að vekja athygli á málefninu. Að miðla upplýsingum til almennings, upplýsingum sem fólk á rétt á að vita og myndi væntanlega mynda sér upplýsta skoðun í kjölfarið. Vil minna það fólk sem talar um að henda fólkinu úr landi að það vorum Íslenskir umhverfissinnar sem kölluðu eftir aðstoð erlendis frá vegna þess að við erum jú að kljást við alþjóðafyrirtæki. 

SAVING ICELAND STÖÐVAR VINNU Á LÓÐ NORÐURÁLS Í HELGUVÍK

HELGUVÍK - Snemma í morgun stöðvuðu um 40 einstaklingar frá meira en tíu
löndum, vinnu á fyrirhugaðri álverslóð Norðuráls/Century Aluminum í
Helguvík. Hluti hópsins læsti sig við vinnuvélar og aðrir klifruðu krana.
Aðgerðinni er ætlað að vekja athygli á eyðileggingu jarðhitasvæða á
suð-vestur horni landsins og mannréttinda- og umhverfisbrotum Century í
Afríku og á Jamaíka .

Rétt eins og Century, vilja fleiri álfyrirtæki t.d. Alcoa og Rio
Tinto-Alcan reisa ný álver hér á landi. Verði framkvæmdirnar að veruleika
þarf að virkja hverja jökulá og jarðhitasvæði landsins.

Starfsemi fyrirhugaðs álvers Norðuráls í Helguvík krefst frekari
eyðileggingar á einstökum jarðhitasvæðum á Hellisheiði og Reykjanesi (1).
Framkvæmdir hófust í Júní án þess að heilstætt umhverfismat hafi farið
fram, og þrátt fyrir að fyrirtækið hafi hvorki orðið sér út um alla þá
orku sem álverið þarfnast né þau leyfi sem gera starfsemi þess mögulega,
t.d. leyfi fyrir losun gróðurhúsalofttegunda (2).

Umhverfismatið fyrir álverið í Helguvík var gert af verktakafyrirtækinu
HRV sem hefur tekið þátt í hönnun álvera Alcoa og Norðuráls (3).

‘Það er stórskrýtið að verkfræðistofa sem hefur fjárhagslegra hagsmuna að
gæta varðandi byggingu álversins skuli framkvæma umhverfismatið. Í
skjalinu koma fram furðulegar fullyrðingar, t.d. þegar gert er lítið úr
mengunarþáttum álversins vegna þess hversu vindasamt er í Helguvík' segir
Snorri Páll Jónsson Úlfhildarson frá Saving Iceland.

‘Rétt eins og gerðist í tengslum við byggingu álvers Alcoa Fjarðaráls,
virðist ríkisstjórn Íslands engan áhuga hafa á því að fylgja löglegu og
sanngjörnu ferli. Þess í stað lætur hún eins og framkvæmdin sé
óhjákvæmileg og skapar það ótrúlegt sinnuleysi í samfélaginu. Á sama tíma
hafa mannréttindabrot Century að mestu leyti fengið að vera ósýnileg'
segir Snorri.

Mannréttinda- og umhverfiglæpir
Century er bandarískt fyrirtæki að uppruna en stærsti eigandi þess er hið
ný sameinaða Sviss-Rússneska námufyrirtæki Glencore-RUSAL. Century
Aluminum er viðriðið allmörg verkefni í Afríku og í Karabíska hafinu sem
umhverfis- og mannréttindasamtök berjast gegn.

Á Jamaíka á Century hlut í 4.8 milljón tonna báxít-námu, sem veldur
gífurlegri eyðileggingu regnskóga (4,5,6,7). Fyrirtækið hyggst einnig
reisa aðra námu og súrálsverksmiðju í samstarfi við kínverska fyrirtækið
Minmentals, sem á þátt í fangaknúnum verksmiðjum og ógeðfelldum
mannréttindabrotum í Kína sem og annars staðar í heiminum (8).

Í Febrúar 2007, skrifaði Century undir viljayfirlýsingu við ríkisstjórn
Vestur Kongó um að reisa báxítnámu, súrálsverksmiðju og álver í Pointe
Noire en framkvæmdirnar krefjast 500 MW af orku og verða allar knúnar
áfram af gasi (9).

‘Það er mjög ólíklegt að þeir fátæku græði nokkuð á þessari þróun heldur
munu þess í stað verða fyrir barðinu á umhverfisáhrifunum. Tekjur af olíu
hafa aldrei endað hjá þeim, hvers vegna ætti það að vera eitthvað öðruvísi
með báxítið? Transparency International hefur sagt ríkisstjórn Vestur
Kongó vera eina þá spilltustu í heiminum en það eru einmitt þannig
ríkisstjórnir sem álfyrirtækin vilja helst stunda viðskipti við...' segir
Snorri (10).

‘Fjárhagsleg svik álfyrirtækjanna hafa leitt af sér eyðileggingu efnahags
og umhverfis í ótal löndum, sem bitnar svo á þúsundum borgara. Áður en
framkvæmdirnar hefjast fer alltaf fram löng og kostnaðarsöm áróðursherferð
þar sem nýjum tímum velmegunar er lofað' segir Samarendra Das, indverskur
rithöfundur og sérfræðingur um áliðnaðinn (11). Samarendra mun á næstu
dögum halda fyrirlestra á nokkrum stöðum á landinu, m.a. í Reykjavíkur
Akademíunni þann 23. júlí ásamt Andra Snæ Magnasyni rithöfundi (12).

Nánari upplýsingar:
Snorri Páll Jónsson Úlfhildarson s. 857 3521
Miriam Rose s. 869 3782
Jaap Krater s. 8671493
Netfang: [e-mail]

---

Heimildir:

(1) Skýrsla frá Landvernd, Nóvember 2007, 'Athugasemdir vegna
umhverfisáhrifa orkuöflunar fyrir álver í Helguvík, sbr. frummatsskýrslur
Orkuveitu Reykjavíkur fyrir Bitruvirkjun og virkjun við Hverahlíð.'

(2) Í töflunni hér að neðan segir Skipulagsstofnun frá því hvar Norðurál
hyggst fá orkuna fyrir álverið í Helguvík. Starfsemin þarfnast 435 MW sem
mun koma frá jarðhitasvæðum á Reykjanesi og Hellisheiði. Einnni af
áætluðum jarðvarmavirkjunum, Bitruvirkjun, hefur nú verið slegið á frest
vegna umhverfisáhrifa. Orkumagn á Reykjanesi er ekki á hreinu og
umhverfismat hefur ekki átt sér stað. Árið 2007 var einungis vitað um 60%
af nauðsynlegri orku (sjá heimild 1.) en það var áður en Bitruvirkjun var
slegið á frest.
Fyrir nánari upplýsingar um skort á almennilegu umhverfismati má sjá grein
í The Ecologist, Október 2007, ‘Aluminium Tyrants' eftir by Jaap Krater,
Miriam Rose og Mark Anslow.


(3) HRV, Umhverfismat fyrir álver Norðuráls í Helguvík.
http://savingiceland.puscii.nl/wordpress/wp-content/uploads/2008/07/hrv-helguvik-impact-assessment.pdf

(4) Heimsaíða Century. http://www.centuryca.com/st_ann.html

(5) Zadie Neufville, 6. Apríl 2001, 'Bauxite Mining Blamed for
Deforestation'. Sjá http://forests.org/archive/samerica/bauxmini.htm.

(6) Skýrsla frá Mines and Communities,'Bauxite Mine Fight Looms in
Jamaica's Cockpit Country', 24. Október 2006. Sjá
http://www.minesandcommunities.org/article.php?a=6513.

(7) 'Century Aluminum in Jamaica mining deal', 15. Maí 2006, Silicon
Valley / San Jose Business Journal.

(8) Árið 2004 hafði Minmentals í huga að taka yfir kanadíska
námufyrirtækið Noranda, en var hafnað árið 2005 vegna alvarlegra
athugasemda um mannréttindabrota Minmentals. Þessi skýrsla segir frá
frekari mannréttabrotum fyrirtækisins:

Source: Aaron A. Dhir, 'Of Takeovers, Foreign Investment and Human Rights:
Unpacking the Noranda-Minmetals Conundrum', Banking & Finance Law Review,
Vol. 22, pp. 77-104, 2006.

(9) http://sec.edgar-online.com/2007/03/01/ ... tion11.asp
og http://www.afriquenligne.fr/news/africa ... 83302.html

(10) Transparency International (2006). Corruption Perceptions Index 2006.
Transparency International, Berlin.

(11) Samarendra Das, 'Mining sacred mountains to fuel the war on terror'.
Júní 2008. See
http://savingiceland.puscii.nl/wordpress/wp-content/uploads/2008/07/2008voicesofthewilderness2lowres.pdf

(12) Miðvikudaginn 23. Júlí, kl. 19:30 heldur Saving Iceland ráðstefnu þar
sem indverski rithöfundurinn og sérfræðingur um áliðnaðinn, Samarendra Das
kemur fram ásamt Andra Snæ Magnasyni rithöfundi. Þeir munu að mestu ræða
um hnattrænar afleiðingar álframleiðslu, þá sérstaklega í þriðja heiminum
þar sem báxítgröftur fer fram. Einnig mun goðsögnin um svokallaða ‘græna
og hreina' álframleiðslu hér á landi verða brotin á bak aftur.
Fyrirlesturinn fer fram í Reykjavíkur Akademíunni, Hringbraut 121.

Lögregla ræðir við mótmælendur

Viðrar vel til mótmæla

Fyrir þá sem halda að ég sé hætt að mæta fyrir utan kínverska sendiráðið að Víðimel á laugardögum klukkan 13 skal það upplýst að ég mun gera það uns kröfum mínum er mætt. Kröfurnar eru einfaldar: hleypið alþjóða mannréttindasamtökum sem og fjölmiðlum inn í Tíbet NÚNA.

Allir velkomnir. Það viðrar vel til að hittast og huga að því hvernig við getum gert eitthvað til að vekja athygli á málefnum Tíbets. Síðasta laugardag vorum við fá enda var rigning en núna er svo gott veður að ég trúi ekki öðru en að það verði fleiri sem eru til í að sýna kínverskum yfirvöldum að okkur er ekki sama um þau mannréttindabrot sem framin eru í Tíbet. Þó fjölmiðlar hafi nánast hætt að fjalla um Tíbet, halda voðaverkin áfram að gerast.

Við erum líka að skipuleggja fjáröflun fyrir flóttamannamóttökustöð í Dharmasala. Læt hér fylgja smá upplýsingar um þessa miðstöð.

Móttökustöðin í Dharamsala var opnuð árið 1990 til að bregðast við auknum fjölda nýrra flóttamanna sem flúið höfðu Tíbet til að leita hælis í Indlandi. Stanslaus straumur fólks hefur verið í móttökustöðina frá opnun hennar og fer enn vaxandi. Talið er að um 3000 manneskjur nái að flýja Tíbet á hverju ári. 1/3 flóttafólksins eru börn og unglingar sem koma í 90% tilvika án forráðamanna. Allir eru þeir aðframkomnir af hungri og vosbúð eftir mánaðargöngu yfir hæstu fjöll heimsins. Þá er það fremur algengt að flóttafólkið missi tær, fingur eða fætur vegna frostbita. Móttökustöðin í Dharamsala er mikilvægur áfangi í að takast á við nýtt líf eftir þessa miklu háskaför að ógleymdum ómannúðlegum ástæðum flóttans frá hinu hernumda landi.

Á hverjum degi er móttökustöðin yfirfull af nýkomnum flóttamönnun en þar er þeim veitt húsaskjól, fæði og læknishjálp. Eftir nokkrar vikur í móttökustöðinni er flóttafólkið aðstoðað við að finna sér samastað í einhverja af þeim byggðum sem Tíbetar hafa byggt upp í Indlandi.

Móttökustöðin hjálpar nýkomnum flóttamönnum við að finna sér atvinnu, skóla eða klaustur. Auk þess veitir stöðin þjálfun og fjárhagsaðstoð til þeirra flóttanna sem reyna að koma á stofn eigin fyrirtækjum.

Ein saga af þúsund áþekktra fundin úr dagbók ferðamanns um ferðalag hans til Dharmasala nýverið.

"Ég er nýkomin frá flóttamannamóttökustöðinni þar sem ég tók viðtöl við tvo nýkomna flóttamenn. Snortin af sögu þeirra þvældist ég um göturnar til að fá ferskt loft og yfirsýn. Höfðu þær nýlokið göngu sem tók þær mánuð yfir Himalayafjöllin. Hin 23 ára gamla nunna, Ngima hafði farið vegna þess að hún hafði verið gerð brottræk úr klaustrinu sínu og hafði hún jafnframt verið þvinguð til að leggja kufli sínum vegna þess að hún neitaði að hafna Dalai Lama sem trúarleiðtoga. Svo var það Dadon, hún var bara 12 ára og hafði verið send af foreldrum sínum í þessa ferð svo hún ætti möguleika á að fá menntun á sínu eigin tungumáli, og læra um sögu og menningu sína.

Á meðan á flóttanum stóð, lenti hópurinn þeirra sem samanstóð af 30 flóttafólki í miklum snjóstormi. Ngima þurfti að bera 9 ára gamla stelpu sem hafði byrjað að dragast aftur úr hópnum. En barnið dó á bakinu á Ngima. Án annarra úrræða urðu þau sem eftir lifðu að skilja eftir líkama stúlkunnar sem og fjögurra annarra barna sem létust af vosbúð í snjónum sem náði þeim upp að mitti.

Dadon, eins og flest flóttafólkið gekk yfir fjöllin í tennisskóm, með fátæklegar eigur sínar í pokum. Hún missti allar tærnar sínar vegna frostbita. Þegar ég hitti hana var hún full tilhlökkunar vegna þess að draumur hennar um að fá að hitta Dalai Lama var við það að rætast. Allir flóttamenn sem dveljast í flóttamannamóttökustöðinni fá að hitta hann áður en þeim er komið fyrir í skólum eða klaustrum."

Markmið flóttamannmiðstöðvarinnar er að bjóða upp á ókeypis aðstöðu fyrir nýkomna flóttamenn fyrstu 30 dagana. Margir hafa orðið fyrir hremmingum eftir að þeir komu til Nepal, en maóískir hermenn sitja gjarnan fyrir þeim og stela af þeim því litla sem þau eiga, berja þau og nauðga konum og stúlkum.

Þá er það einnig markmiðið að bjóða upp á fría sjúkra meðhöndlun og endurhæfingu fyrir þá sem hafa verið pyntaðir. Þá er það almenna heilsugæslu og bólusetningar fyrir alla nýja flóttamenn, sér í lagi óléttar konur og ung börn.

Mikilvægt er að hjálpa börnunum að aðlagast og finna skóla fyrir þau sem og fóstur fyrir munaðarleysingja.

Mikið starf er framundan og er gegnumstreymið af flóttafólki stöðugt að aukast. Þessi markmið muni ekki nást að fullu nema með fjárhagsaðstoð velviljað fólks og stofnana. En S.Þ. styrkja flóttamannamiðstöðina en það hrekkur ekki til.

 

  

Tískufyrirbrigðið að vera á móti mótmælum

Ég hef orðið vör við það í kjölfar allra mótmæla sem ég hef tekið þátt í að fólk missir nánast strax drifkraftinn til að halda áfram. Nú er meira en vika síðan síðustu mótmæli voru haldin vegna Paul Ramses og virðist sem málið sé þegar gleymt og grafið. Hvar eru allir þeir sem skrifuðu nöfn sín á undirskriftarlista og mættu á mótmæli í Skuggasundi? Er einhver að hringja í BB eða HG og spyrja þá hvernig framvindan er? Það er ekki á ábyrgð örfárra að viðhalda mannréttindum og lýðræði, það er í höndunum á öllum þeim sem finnst eitthvað athugavert við hvernig því er framfylgt. 

Það er afar hættulegt að gefa frá sér ábyrgðina á þennan hátt. Þeir sárafáu sem eru alltaf að skipuleggja hin og þessi mótmæli eða undirskriftarlista eða upp á komur til að vekja athygli á vanköntum samfélagsins fá ekki laun fyrir það eða umbun og því er maður oft fljótur að brenna upp eða þarf að taka á öðrum aðkallandi málum.

Ég mæli með því að áður en fólk byrjar að tuða um að einhver ætti að gera þetta eða hitt að sá hinn sami spyrji sig, "hvað get ég gert?" Það er nefnilega heilmargt sem fólk getur gert án þess að þurfa einhvern til að segja sér það. Það er mikilvægt að fólk hætti að leita að forystusauðum og finni innra með sér þann kraft og hugrekki til þarf til að hefja aðgerðir gegn því sem miður fer í samfélaginu.

Sem betur fer er fullt af fólki sem gerir eitthvað en það er ekki nóg. Ég kalla eftir aðgerðum frá almenningi sem talar og talar en gerir ekki neitt og grípur fyrsta mögulega tækifæri til að láta afvegaleiða sig með svo blygðunarlausum smjörklípum að manni verður ómótt. Það er bara ömurlegt að horfa upp á fólk ákveða að hætta að styðja einhvern málstað sem brann á þeim út af því að einhver skrifaði nafnlaust bréf til að ófrægja viðkomandi. Hversu djúpt ristir mannúðin ef fólk trúir ekki sinni hjartans sannfæringu, fyrir mér var aldrei spurning um hvort Paul Ramses væri svartur, hvítur, kristinn, múslimi, heiðarlegur eða óheiðarlegur. Krafa okkar var einföld og skýr, við kröfðumst þess að um mál hans yrði fjallað hérlendis þar sem fjölskylda hans er. En svo kom blessað bréfið á vef icenews, og svo fór Björn að tala um evru og skyndilega var harmleikur Ramses fjölskyldunnar lítilsverður miðað við efnahagsástandið og hvort að evra eða dollari væri eina leiðin til að bjarga okkur úr árans andstyggðarkreppunni. 

Ég hef horft upp á svipað ferli trekk í trekk og aldrei vantar afsakanirnar fyrir framkvæmdarleysinu. Það virðist tilgangslaust að mótmæla og eða andmæla eða sýna samstöðu. Meira segja þá má varla nota þetta orð án þess að fólk tengi það við eitthvað ægilega neikvætt. Það er í tísku að vera á móti orðinu mótmæli og oft sagt að með slíkum aðgerðum sé maður að skemma fyrir málstaðnum. Reynt hefur verið að búa til ný orð sem fanga betur Protest en illa gengur að finna slíkt. Var það ekki einhver uppáhalds Íslendingur sem sagði "vér mótmælum allir"? Ég ætla að halda áfram að gera eins og hann og mótmæla ef mér finnst vegið að mannréttindum, náttúru, eða öðrum hjartans málum. Stundum hef ég séð bein áhrif af mótmælum og stundum virðist þetta vera helber tímasóun. En ég vil allavega leggja mitt á vogarskálarnar frekar en að gera ekki neitt og bíða eftir að einhver annar geri það. Ég vil frekar standa fyrir utan kínverska sendiráðið á hverjum laugardegi í góðum félagsskap en horfa á endurtekið efni í sjónvarpinu.

Ef ég veit af því að ísinn er þunnur en lítur út fyrir að vera traustur, ætti ég þá bara að labba í burtu og segja við sjálfa mig að einhver annar setji varúðarskilti?  

 

 

Af hverju gerir hann það ekki sjálfur?

Ég hef alltaf furðað mig á því þegar ég er að mótmæla einhverju eða vekja athygli á óréttlæti af einhverju tagi að það koma alltaf hjarðir af fólki sem spyrja mig, "af hverju mótmælir þú ekki þessu eða hinu?" Ég er loksins komin með rétta svarið fyrir þetta fólk, "af hverju gerir þú það ekki sjálf/ur?"

Finnst alltaf frekar hjárænulegt þegar fólk gagnrýnir aðra fyrir að mótmæla ekki einhverju sem brennur á þeim. Finnst það lélegt taktík til að taka fókusinn af getuleysi sínu í að gera eitthvað í málunum sjálfur.

 

 

Björk ætti frekar að syngja gegn fátækt