Ítarefni fyrir þá sem lesa ensku

Vek sérstaka athygli á lið 6 og 7

Classified cable from US Embassy Reykjavik on Icesave dated 13 Jan 2010

01/13/2010

FM AMEMBASSY REYKJAVIK
TO RUEHC/SECSTATE WASHDC PRIORITY
INFO RUEHZL/EUROPEAN POLITICAL COLLECTIVE PRIORITY
RUEKJCS/SECDEF WASHDC PRIORITY
RHEHNSC/NSC WASHDC PRIORITY
RUEATRS/DEPT OF TREASURY WASHINGTON DC PRIORITY

SIPDIS

TREASURY FOR SMART AND WINN, NSC FOR HOVENIER, DOD FOR FENTON

E.O. 12958: DECL: 01/13/2020
TAGS: ECON, EFIN, IC, PGOV, PREL
SUBJECT: LOOKING FOR ALTERNATIVES TO AN ICESAVE REFERENDUM

REF: REYKJAVIK 9

Classified By: CDA SAM WATSON FOR REASONS 1.4 (B) AND (D)

1. (C) Summary. CDA met with Ministry of Foreign Affairs PermanentSecretary Einar Gunnarsson and Political Advisor Kristjan Guy BurgessJanuary 12 to discuss Icesave. After presenting a gloomy pictureof Iceland's future, the two officials asked for U.S. support. Theysaid that public comments of support from the U.S. or assistance ingetting the issue on the IMF agenda would be very much appreciated. Theyfurther said that they did not want to see the matter go to a nationalreferendum and that they were exploring other options for resolving theissue. The British Ambassador told CDA separately that he, as well as theMinistry of Finance, were also looking at options that would forestalla referendum. End Summary.

2. (C) CDA met with Permanent Secretary Einar Gunnarsson and PoliticalAdvisor Kristjan Guy Burgess at the Icelandic Ministry of Foreign Affairson January 12 for a two hour marathon meeting to discuss Icesave. TheIcelandic officials painted a very gloomy picture for Iceland'sfuture. They suggested that the most likely outcome for the countrywas that the Icesave issue would fail in a national referendum. Shouldthat occur, they suggested, Iceland would be back to square one withthe British and the Dutch. The country, however, would be much worseoff because it would have lost international credibility and access tofinancial markets. Gunnarsson suggested that the Icesave issue, if itcontinues along its present course, would cause Iceland to default in 2011when a number of loans become due and could set Iceland back 30 years.

3. (C) The two government officials stressed that Iceland needsinternational support. CDA reiterated that the United States was neutralon this bilateral issue and hoped for a speedy resolution. Moreover,the U.S. had supported Iceland's position at the last IMF Review andexpected to do so again depending on the circumstances. Gunnarsson andBurgess responded that they understood the United States' stated positionof neutrality on the issue; however, they expressed the view that itwas impossible to remain neutral regarding the Icesave matter. Iceland,they said, was being bullied by two much larger powers and a positionof neutrality was tantamount to watching the bullying take place. Theysuggested that a public statement from the U.S. in support of Icelandwould be very helpful. They also felt that U.S. intervention in theIMF could be of assistance, specifically if it was targeted at gettingIceland's review placed on the IMF agenda. Gunnarsson acknowledged thatU.S. support during the review was appreciated but, realistically,the issue would never make it on the agenda unless external pressurewas applied on the IMF.

4. (C) Gunnarsson and Burgess were extremely pessimistic regardingthe national referendum and said that the Government of Iceland wasexploring other options to resolve the Icesave situation. They hintedthat renegotiation might be a viable alternative and referenced recentmeetings between the government and the opposition at which this optionwas discussed. Everyone could potentially save face, they suggested,if a new repayment agreement was reached with the British and Dutch thatcould possibly include a lower interest rate for the loan. This solution,they felt, would be palatable to the Icelandic people and potentiallyto the opposition as well. They did not know, however, whether theBritish and Dutch would agree to another round of negotiations. Theyalso acknowledged that any new agreement would have to be approved inparliament and, of course, signed by the president.

5. (C) On January 13, CDA also discussed the situation with BritishAmbassador Ian Whiting who said that Britain might consider options thatwould forestall a national referendum on the Icesave issue. The Ambassadorsaid, however, that the British Government was receiving mixed messagesfrom the Icelanders who, one week ago, seemed content to move forward witha referendum (as the Prime Minister had conveyed to her UK counterpart)but now appeared to be looking at other options. For example, the Ministryof Finance was already looking at ways to improve the agreement but notundermine the obligation or certainty of payment. He outlined for CDAa potential solution that he was exploring that would involve Norwayloaning Iceland the money to cover the Icesave debt. This idea, he felt,had merit because it would create a situation in which the IcelandicGovernment was dealing with a country that it perceived to be sympatheticto its situation, a fact that could remove some of the animosity from therenegotiations. Negotiating a good loan repayment agreement with Norway,said Whiting, would allow both sides to claim victory. The British andDutch would receive their money and Iceland would be able to repay itsdebts under more favorable terms. He was going to discuss the idea withthe Norwegian Ambassador that same day.

6. (C) On January 13, CDA also met Iceland's Ambassador to the UnitedStates Hjalmar Hannesson who was in Iceland. The Ambassador describedthe potential constitutional crisis that would likely ensue should thereferendum go forward and fail, in essence a vote of no confidence. Inthat case, the constitutionally apolitical Head of State would havebrought down the elected government, a possibility that several formerpoliticians in both parties had long ago agreed should not happen. Despitehis and his family's long association with the Progressive Party,Hannesson said that this was not the time for elections or a change ofgovernment. He added that he did not sense a willingness on the partof the opposition to take control of the government. Noting that thePresident, whom he has known for years, is considered "unpredictable,"he hoped that a solution palatable to all sides in Iceland could providea way out.

7. (C) Comment: It is quickly becoming clear that very few of theinvolved parties are comfortable with the Icesave issue being put toa vote in a national referendum. Both the ruling coalition and theopposition appear to understand that they must present a united frontfor there to be any possibility of discussing alternative solutions withthe British and Dutch. At present, such cooperation remains elusive;however, a number of closed door meetings between the opposition andgovernment will take place in the coming days to explore the full rangeof potential solutions and, hopefully, to forge consensus. All of this,however, remains in flux.  WATSON

Vildu ekki þjóðaratkvæði

Hreyfingin – Opinn kynningarfundur

Tilraunastjórnmál, flatur strúktúr, róttæk skynsemi og lýðræðisumbætur

Hreyfingin heldur opinn kynningarfund n.k. fimmtudagskvöld, 21. janúar kl. 20 á efri hæðinni á Kaffi Sólon, Bankastræti 7a.

Fjallað verður um sögu og tilurð, stefnuskrá, samþykktir, grasrótarstarf og starf þinghópsins og gestum gefst færi á að koma spurningum og ábendingum á framfæri.

Fundarstjóri, Baldvin Jónsson

 

Dagskrá

 

1. Hreyfingin og tilraunastjórnmál, Margrét Tryggvadóttir

2. Stefnuskráin, Þór Saari

3. Samþykktir (lög) Hreyfingarinnar, Daði Ingólfsson

4. Grasrótin, Jón Þór Ólafsson

5. Starf þinghópsins, Þórður Björn Sigurðsson

 

Spurningar úr sal

 

Umræður

Skjal sem lekið var á wikileaks 30.12.09 - memo af Ecofin fundinum

Í þessu skjali sem skrifað var í nóvember 2008 kemur fram að íslendingar voru tilbúnir að falla frá dómstólaleiðinni vegna hótana og kúgunar frá vinaþjóðum okkar í EU. Hvet fólk til að lesa þetta alltsaman, textinn er bæði á íslensku og ensku. Vinsamlegast dreifið sem víðast því þó þetta skjal sé komið í almenna dreifingu er það ekki komið inn á island.is

WIKILEAKS Wed Dec 30 05:00:00 GMT 2009 (updated 9:24, with additional pages).

The following document is one of 23 withheld from the Icelandic public relating to the Icesave dispute. The Minister of Finance issued a gag order on the documents. Even the country's parliamentarians may only see them under strict supervision. 

The Icelandic parliament is due to consider the “Icesave bill” at noon today. The bill would have Iceland pay nearly four years worth of its entire economy (GDP) to investors from the UK, the Netherlands, Germany and other countries who participated in the failed Landsbanki “Icesave” scheme.

The leaked memo, from Iceland's Ministry of Foreign Affairs, details a meeting held on November 12, 2008 in Brussels, in which the Icelandic delegation, quite naively, “begged for mercy” before seven EU Representatives (Germany, UK, Netherlands, Austria, Finland, Sweden and Denmark). 

The document details how EU representatives attempted to force Iceland into taking on the debt burden coming out of the EEA Agreement. 

The meeting was a follow up to the Ecofin meeting of November 4, 2008. The Ministry's author is not named, but similar documents have been written by Martin Eyjólfsson.

The original memo contains typographical and other errors. As a matter of historical accuracy, these have been retained.


Julian Assange, editor
[e-mail]

Fundur 7 fastafulltrúa ESB með Íslandi vegna lagaálits í kjölfar Ecofin 4. nóv. 08

Stefán Haukur Jóhannesson, Martin Eyjólfsson, Ragnheiður Elfa Þorsteinsdóttir og Peter Dyrberg áttu fund sem franska formennskuríki ESB boðaði til í dag til að meta stöðuna eftir ECOFIN fundinn í síðustu viku. Fundurinn fór fram kl. 15 og viðstaddir voru, auk Frakka sem leiddu fundinn, lagasérsfræðingar í hópi sem omið var á til að gefa álit um túlkun á tilskipuninni, Jean Claude Piris, fulltrúar frá framkvæmdarstjóra ESB, fastafulltrúar Þjóðverja, Breta, Hollendinga, Austurríkismanna, Finna, Svía og Dana.

Peter Sellal, franski fastafulltrúinn hóf fundinn á því að lýsa því að ráðherrar höfðu samþykkt á Ecofinfundi sem haldinn hefði verið í síðustu viku að fá lagalega vissu fyrir túlkun á umræddri tilskipun "legal clarity". Ráðherrarnir hefðu samþykkt skipun 5 manna hóps til að gefa álit um stöðuna og voru skoðanir ESB nefndar í því samhengi. Fulltrúi EFTA hefði verið sá eini sem ekki tólk þátt. Síðan rakti Sellal það sem gerst hefði, að Árni hefði skrifað Lagerde bréf þar sem því var lýst að ekki væri hægt að fallast á þá málsmeðferð sem hefði verið samþykkt á fundi fjármálaráðherra. Því næst opnaði hann fyrir umræður.

Stefán Haukur þakkaði fyrir það tækifæri að hittast á þessum vettvangi og skiptast á skoðunum. Einnig þakkaði hann frönsku formennskunni fyrir það frumkvæði sem hún hefur tekið í málinu til að reyna að finna leið út úr þeim vanda sem uppi væri. Allir viti hvernig ástandið sé á Íslandi, og þær skuldbindingar sem um ræðir séu gífurlega miklar (60% GDP). Stefán gerði grein fyrir bréfi Árna Matthiesen, fjármálaráðherra, til Lagarde, fjármálaráðherra Frakklands, frá 7. nóvember sl. og tíundaði þær athugasemdir sem þar komu fram fyrir því að Ísland taldi sér ekki fært að taka þátt í því ferli sem ákveðið var á Ecofinfundinum.

Stefán gaf Martin orðið sem sagði í upphafi að það væri mikilvægt að viðstaddir gerðu sér grein fyrir því hvaða aðstaða væri upp komin á Ísland og hversu skjótt veður hafi skipast á lofti.

Fjármálakrísan hefði skollið á Ísland með þeim hætti að engin önnur þjóð hefði orðið verr úti. Fjármálageirinn hefði nánast hrunið til grunna á einni viku og ríkið hefði fengið 85% af fjármálageiranum í fangið. Til samanburðar, vísaði Martin í grein í Financial Times, sem Daniel Gros hagfræðingur skrifaði í lok september, og hann hafði komist þannig að orði að Barclays, hvers efnahagsreikningur er jafnstór þjóðarframleiðslu Breta, væri ekki aðeins of stór til þess að fara á hausinn heldur væri hann einnig of stór til þess að hægt væri að bjarga honum. Í greininni segir Gros að það eina sem Bretar, sem hafa ekki aðgang að Seðlabanka Evrópu, geti gert í tilviki Barclays er að biðja til Guðs að hann fari ekki á hausinn. Sé þetta sett í samhengi við Ísland þá hafi 10 Barclays bankar siglt í strand á einni viku! Fyrir utan þetta sé fjöldi innlánareikninga í útibúum íslenskra banka erlendis mun fleiri en Íslendingar. ME gerði ennfremur grein fyrir fyrirsjáanlegum breytingum á öðrum hagstærðum, s.s. áhrif á þjóðarframleiðslu, skuldastöðu ríkisins, fjárlög og margföldun atvinnuleysis. Þá var gerð grein fyrir áhrif gengislækkunar á skuldsetningu heimila og fyrirtækja, m.a. sjávarútvegs, og einnig gerð grein fyrir mikill lækkun á heimsmarkaðsverði á áli, sem væri burðarás íslensks atvinnulífs auk sjávarútvegs og fjármálageira sem nú væri hruninn, á síðustu misserum. Það væri mjög mikilvægt að aðildarríki ESB gerðu sér grein fyrir þeirri stöðu sem Ísland væri nú í.

Því næst lýsti Martin almennum aðstæðum í íslensku samfélagi. Mikil reiði væri meðal almennings, margir hefðu tapað ævisparnaði sínum, fólk væri að missa atvinnu og gríðarmiklir efnahagsörðugleikar framundan. Þá teldi fólk gróflega á sér brotið og ætti bágt með að skilja að því að örfáir einstaklingar í einkafyrirtækjum gætu steypt næstu kynslóðum í Icesaveskuldir. Reiði almennings beindist líka að yfirvöldum og sl. helgi hefðu átt sér stað fjölmennustu mótmæli síðan Ísland gekk í Nato um miðja síðustu öld, eggjum og tómötum hefði verið kastað á Alþingishúsið og einn mótmælanda hefði náð að klifra upp á þak Alþingishússins og náð að draga fána (ekki þann íslenska þó!) að húni. Reiðin beindist líka að Bretum sem hafa beitt ,,anti terrorist'' löggjöfinni með hrikalegum afleiðingum fyrir orðspor Íslands og íslensk fyrirtæki um allan heim. Almenningur teldi það gróft ofbeldi gegn þjóðinni og skildi ekki slíkar aðgerðir frá vinaþjóð. Íslensk stjórnvöld hefðu mótmælt því harðlega og rétt væri að halda því vel til haga á þessum fundi einnig.

Sellal sagði alla vita vel við hvaða vanda við ættum að etja. Verkefnið væri að reyna að finna lausn á þessu og það væri markmið fundarins að reyna að varða leið út úr þeim vandamálum sem uppi væru. ESB væri reiðubunið til að veita aðstoð. Aðdragandi málsins væri sá að allir á Ecofin fundinum hefðu verið hissa á þeirri lagalegu óvissu sem við hefðum talið málið vera í. Skýra þyrfti hina lagalegu stöðu málsins og því hefði verið valin sú leið sem farin var. Spurninginn sem hópurinn fékkst við hafi verið mjög skýr en núverandi ástand skapaði force majeur. Þeirri spurningu hefði verið beint til hópsins hvort hægt væri að vekja force majeur en hópurinn hefði komist að þeirri niðurstöðu að ekki væri hægt að komast undan skyldum tilskipunarinnar undir slíkum kringumstæðum. Álitið væri skýrt og öll 27 aðildarríki ESB væru ósammála túlkun Íslands.

Mandelson, fulltrúi framkvæmdarstjórnarinnar í lagahópnum sagði að um hefði verið að ræða málsmeðferð sem stæði fyrir utan EESsamninginn. Þess vegna hefði spurningin sem hópurinn fékk til úrlausnar þurft að vera skýr og afmörkuð sem hún hafi verið. Svara hefði þurft tveimur spurningum. Sú fyrsta hefði verið hvort það að hafa tryggingakerfi sem gat ekki staðið skil á lágmarksinnistæðuvernd væri brot á EESsamningnum. Í annan stað að 24. mgr. aðfararorðanna hafi ekki haft það hlutverk að leysa ríki undan skyldum sínum. Túlkun þessara málsgreinar sé mikilvægust í lagaálitinu. Ekki sé rétt að túlka tilskipunina þannig að ríki beri ekki ábyrgð samkvæmt henni.

Martin byrjaði á því að greina frá því að ein grundvallarforsenda fyrir blómlegri þátttöku minni ríkja í alþjóðakerfinu byggðist á virðingu fyrir alþjóðalögum. Þegar deilur kæmu upp væri mikilvægt að þau væru ekki svipt rétti til réttlátrar og sanngjarnrar málsmeðferðar. Spurningin sem uppi væri snérist um stærstu skuldbindingu sem Ísland hefði nokkurn tímann staðið frammi fyrir og því legði ríkisstjórnin höfuðáherslu að á ekki léki minnsti vafi á lagaskyldunni. Sá lögfræðiprófessor á Íslandi sem hefði hvað mest kennivald á sviði Evrópuréttar og fv. ad hoc dómari við EFTAdómstólinn hefði skilað áliti um að greiðsluskylda Íslands væri afar takmörkuð undir núverandi kringumstæðum. Margir hefðu tekið undir það og því væri mikilvægt að fá úr þessu skorið. Þá ítrekaði MArtin skýringar Stefáns Hauks frá því í upphafi fundar að sá farvegur sem málið hefði farið í eftir Ecofinfundinn hefði ekki verið í samræmi við skilning fjármálaráðherra Íslands á því sem þar var ákveðið. Martin gerði því næst grein fyrir þeim lagaágreiningi sem uppi væri og týndi þau lagarök til sem uppi hafa verið á fyrri fundum [bæði með Bretum og Hollendum og eins með fastafulltrúum Danmerkur og Svía í gær o.fl., og komið hafa fram í erindi til ESA](sjóðurinn var settur upp og engar athugasemdir við innleiðingu, fjármálageiri eigi sjálfur að bera kostnað af tryggingarkerfi ekki skattgreiðendur, sérstakar aðstæður á Íslandi ,,force major'' leiða til þess að tilskipunin eigi ekki við og aðgerðir miðist að því að viðhalda gangandi bankakerfi á Íslandi það sé grunnskylda hvers ríkis í markaðshagkerfi og slíkt réttlæti aðgerðir okkar). Mestum tíma var eitt í að skýra síðastnefndu röksemdina og hana þyrfti að hafa í huga þegar aðgerðir ríkisstjórnar Íslands væru settar á mælistiku EESsamningsins.

Sellal lagði áherslu á að ekki væri hægt að komast með málið lengra nema að ekki leiki minnsti vafi á lagaskyldunni til greiðslu lágmarksverndarinnar. Fyrr væri ekki hægt að ræða málið á pólitískum forsendum. Hægt væri að byggja viðræðurnar á áliti lagasérfræðinganna. Ef að aðilar geti komið saman um það þá sé hægt að ná niðurstöðu fljótt og vel, og ESB og aðildarríkin muni koma hratt til aðstoðar til þess að loka ,,fjárhagspakkanum'' á vettvangi IMF. Nefndi hann bréf Barroso, forseta framkvæmdastjórnar ESB, til Geirs H. Haarde, forsætisráðherra, og Macro Financial Assistance líka í þessu sambandi.

Hollenski fastafulltrúinn sagðist taka heilshugar undir það sem franski fastafulltrúinn hefði sagt. Staðan núna væri óásættanleg. Nú ríki misskilningur varðandi málsmeðferðina sem sé óásættanlegt. Íslenski fjármálaráðherrann hefði sagt að hann myndi fara eftir lagaálitinu en vildi að það yrði hlutlaust (arbitrage) og hópurinn hefði verið kallaður til að hans frumkvæði. Fullt samkomulag hefði ríkt um að ákvörðun meirihluta hópsins yrði bindandi fyrir málsaðila. Trúverðuleiki Íslands hefði beðið hnekki. Hollendingar lýstu þó einnig yfir vilja til að aðstoða okkur og finna bindandi lausn fyrir alla á grundvelli alþjóðlegra skuldbindinga okkar, en þær þyrfti að virða og ekki mætti leika nokkur vafi á því.

Þýski fastafulltrúinn sagði þá þurfa að vita hvort Ísland ætlaði að uppfylla alþjóðlegar skuldbindingar sínar. Það hafi verið stór mistöðk að fulltrúi Íslands, EFTAfulltrúinn, hefði dregið sig út úr starfinu. Þar hefði gefist gott tækifæri til að koma sjónarmiðum á framfæri. Nú sé staðan sú að í raun sé málið í meiri hnút og nú liggi á að finna lausn. Ástandið sé óásættanlegt.

Bretland sagði að þessi málsmeðferð væri bindandi. Álitið væri góð lagaleg greining. Ekki hefði verið hægt að gera það betur. Þá sagði Bretinn að ef aðilar hefðu komist að niðurstöðu um beita jafnri meðferð (nondiscrimination) þá hefði verið hægt að leysa þann hnút sem IMF lánið væri komið í. EIna sem þurfi til sé sameiginlegur skilningur svo hægt sé að þoka málum áfram.

Svíar sögðust tilbúnir til að styðja okkur verulega fjárhagslega. Það væri hins vegar bundið farsælli lausn á því vandmáli sem uppi væri í samskiptum Íslands og sumra aðildarríkja ESB. Þeir tækju undir athugasemdir fyrri ræðumanna. Við þyrftum hins vegar að komast yfir þetta og hvöttu okkur til að leysa ágreininginn hið fyrsta. Álitið væri gott.

Danir sögðu Norðurlöndin vera sameiginlega að reyna að finna lausn á þessum IMF pakka. IMFlánið sé hins vegar háð því að við virðum alþjóðlegar skuldbindingar okkar. Formennskuríkið sé núna í hlutverki "honest broker". Fari málið dómstólaleiðina taki það langan tíma. Málið snúist um að virða grundvallarreglur um lagalegar skyldur. Ef við samþykktum þær væri hægt að finna skjóta lausn á málinu.

Finnar tóku til máls og sögðust hafa mikla samúð með Íslendingum. 

Martin ítrekaði stuttlega röksemdir Íslands fyrir því að fallast ekki á þá lagalegu meðferð sem málið var sett í eftir Ecofin fundinn. Hún samræmist ekki þeim lágmarkskröfum um málsmeðferð sem Árni Mathiesen, íslenski fjármálaráðherrann, hefði talið sig hafa samþykkt á fundinum.

Austurríki sagði að þeir vildu ekki draga þennan tíma lagalegrar óvissu á langinn. Það fyrirkomulag sem hefði verið samþykkt í síðustu viku hefði verið til að hjálpa Íslandi. IMF gangi ekki upp nema búið sé að eyða þeirri óvissu.

Danski fastafulltrúinn sagði að skilaboðin til ríkisstjórnarinnar væru þau að um væri að ræða hóp sem væru vinir Íslands meðal EESríkjanna en ekki ESB. Spurningin snérist um framkvæmd á EESsamningnum.

Holland sagði að ef hægt væri að samþykkja lagalegar skyldur samkvæmt álitinu væri hægt að ræða framkvæmdina. Engar upphæðir verði ræddar í því sambandi, frá því hafi verið gengið í MoU.

Sellal dró saman niðurstöðu fundarins í eftirfarandi (sjá einnig fyrri tölvupóst):


*Our evaluation*
*
"EU Commission and the member states concerned accept to discuss the modalities of the financial scheme to assist Iceland through the EU, the IMF and bilaterally."

This will open up a political approach to the issue by the EU side. That entails i.a. the length of an Icesave loan and interest rates. Amounts will difficult to negotiate but not entirely excluded. This seems to indicate that the negotiations will be on a multilateral track as the EU Commission and the Council Services will be involved.

If the EFTA Court will come to a different conclusion on the legal obligation then that will be binding according to the EEA Agreement.

The positive points:
a)Dispute brought onto a multilateral track under the guidance of EU.
b)Unblocks the IMF funding.
c)Nordics will support.
d)Opening up of financial scheme to help Iceland through the EU, the IFM and
bilaterally.
e)Opening for settlement with the UK and Netherlands in a wider context.
f)Helps to restore confidence in Iceland as a reliable partner.
g)EEA procedures mentioned

Negative points:
a)Iceland accepts the legal obligation in the Directive enshrined in the legal opinion
and that is not negotiable.
b)Reference to EEA procedures vague.c)Hard to see how the EFTA Court should be called to rule on the matter. If it would hard to see how the Icelandic Government can on the one hand accept the legal obligation and on the other challenge it.d)Scope for negotiations in Icesave context (UK, NL) unclear.

Next steps:
The member states will respond the French Presidency tomorrow morning (Wednesday 12. Nov.)
They will seek acceptance/rejection from Iceland tomorrow (12. November). We will inform them on the latest proposal of the deputy DG of the IMF after his conversation with GHH yesterday and say we can not react until reactions from the UK and Netherlands have been sought.It is important to obtain response from the Government swiftly after the Douche and UK reactions to the IMF proposal . There seems to be momentum to act swiftly on the EU side to unblock the IMF arrangement on implement further financial support (esp. Macro Financial Assistance).

Björn Valur: Umræðan á villigötum

Lög um einnota lög um þjóðaratkvæðagreiðslur

Hér er ræðan mín um þjóðaratkvæðagreiðslulögin sem samþykkt voru í gær.  

Það má með sanni segja að við lifum á áhugaverðum tímum þar sem allt getur gerst og hið ómögulega verður mögulegt eða öfugt. Ég verð að viðurkenna að ég átti ekki von á að Forseti Íslands myndi ákveða að vísa Icesave málinu til þjóðarinnar. Það var því með nokkrum kvíða sem ég settist niður fyrir framan sjónvarpið og fylgdist með yfirlýsingu hans. Fögnuður minn og geðshræring varð því mikil þegar mér varð ljóst að við þjóðin myndum fá tækifæri til að axla þá ábyrgð sem forseti lýðveldisins færði okkur þann 5. janúar. Það sem þjóðin upplifði þennan dag var með sanni sögulegur viðburður og ætti að verða hornsteinn að því, að sú eðlilega krafa sem hljómaði úr taktföstum slætti mótmæla og andófs af ýmsu tagi síðan hér hrundi allt, verði að veruleika. Krafan um að þjóðin fengi alvöru verkfæri til að hafa áhrif á samfélag sitt ef hún svo eftir kallaði, oftar en á fjögurra ára fresti. Því fagnaði ég og gerði mér grein fyrir að þetta snérist ekki endilega um Icesave heldur um þann lýðræðislega rétt þjóðarinnar að geti knúið fram þjóðaratkvæðagreiðslu.

Það hefur verið mikið baráttumál hjá mér ásamt fjöldamörgum öðrum manneskjum hérlendis að auka veg lýðræðis og vægi beins lýðræðis meðal þjóðarinnar. Þess vegna hefði það verið betra að á þessum sögulegu tímum að við þyrftum ekki að afgreiða einnota frumvarp. Ég vil þó taka það fram að ég hef fullan skilning á því hve tíminn er knappur. Finn að það er alvöru áhugi meðal fjölmargra þingmanna í stjórn og minnihluta að tryggja að þjóðaratkvæðagreiðslufrumvörp þau er bíða í nefnd fái afgreiðslu fljótlega – vona að það sé fullur einhugur meðal þingmanna að hindra ekki lýðræðisumbætur sem nauðsynlegar eru til að hér verði virkara og heilbrigðara samfélag. Og til að tryggja að við lendum ekki aftur í þeirri stöðu sem við erum að reyna að krafsa okkur upp úr núna.

Við í Hreyfingunni hjuggum eftir  því að í þessu frumvarpi var ekki gert ráð fyrir því að miðla óhlutdrægum upplýsingum til almennings um það sem kjósa á um. Við vorum því búin að undirbúa breytingartillögur til að tryggja það, en sá ánægjulega þróun varð á meðferð þessa máls hér á alþingi í dag að fullur einhugur hefur skapast um óhlutdrægar upplýsingar til almennings sé sjálfsagt mál. Ég fagna því. Þá voru allir sammála því að best væri að óháður aðili myndi sjá um að koma staðreyndum til almennings og hefur það verið tilgreint í nefndaráliti.

Því drögum við breytingar tillöguna okkar til baka og munum fylgja því fast eftir að upplýsingagjöfin verði gerð með sóma. Held að það sé nauðsynlegt að tryggja að efnið verði ekki aðeins aðgengilegt á netinu, legg til að útbúinn verði bæklingur sem dreift verður á öll heimili landsins, þá væri skynsamlegt að halda opna borgarafundi víðsvegar um landið til að gefa fólki kost á að spyrja sérfræðinga um staðreyndir vonandi ómengaðar af pólitík.

Það vita það svo sem allir að þetta mun verða hápólitískt mál og varla hægt að ætlast til að stjórnmálamenn myndu stíga til hliðar og leyfa almenningi að taka upplýsta ákvörðun, en ég ætla samt að leyfa mér að skora á kollega mína að gera það. Vil reyndar taka það fram að það er ekki allskostar rétt að um þessa hugmyndafræði hafi ekki verið rætt í allsherjarnefnd í dag. Ég spurði nefndarmenn eiginlega nákvæmlega sömu spurningu og háttvirtur þingmaður Lilja Mósesdóttir spyrði formann allsherjarnefndar og um það var rætt og flestir þarna inni á þeirri skoðun að stjórnmálamenn gætu ekki dregið sig til hliðar.

En það er mikilvægt að þetta mál snúist ekki um stjórnir og flokka, núna á réttur almennings að vera í forgrunni. Réttur almennings til að hafa áhrif á framtíð sína.

Ég vil þakka forseta lýðveldisins fyrir að standa með þjóðinni en ekki fjármagnseigendum – fáir forsetar hefðu gert hið sama og á hann innilegar þakkir fyrir.

Ég hvet almenning til að vera vakandi fyrir áróðri, hér varð til dæmis enginn dómsdagur þó hæstvirtri ríkisstjórn hafi næstum því tekist að hræða líftóruna úr þjóðinni daginn sem forseti íslands ákvað að hlusta á ákall hennar. Nei hér varð enginn dómsdagur frekar enn fyrri daginn og því mikilvægt að fólk byggi sínar ákvarðanir varðandi þetta mál útfrá staðreyndum en ekki ótta.

Telegraph: Engin ástæða til að Íslendingar greiði

Kosningarloforð allra flokka um þjóðaratkvæðagreiðslur

Í kosningastefnuskrám VG síðastliðið vor mátti finna heitstrengingar um að tiltekinn hluti landsmanna gæti farið fram á þjóðaratkvæðagreiðslur:

Kosningaáherslur VG samþykktar á landsfundi í mars 2009

Aukið lýðræði – vegur til framtíðar

Lýðræðisumbætur

Tryggjum að tiltekinn hluti þjóðarinnar (t.d. 20%) geti með undirskrift sinni átt frumkvæði að þjóðaratkvæðagreiðslum um öll stórmál eða krafist þingrofs og nýrra kosninga.

************************************************************

Stefnuskrá Hreyfingarinnar:

Þjóðaratkvæðagreiðsla fari fram um mál sem varða þjóðarhag óski 7% þjóðarinnar þess. 

Sama skal gilda um þingrof.

Það er því engum vafa undirorpið að Ólafur Ragnar á stuðning í stefnuskrám VG og Borgarahreyfingarinnar, sem margir töldu helstu sigurvegara þingkosninga á síðasta ári. Þegar hafa yfir 20% atkvæðisbærra manna skrifað undir áskorun til forsetans um að synja lögunum staðfestingar. Í kosningastefnu VG er þess sérstaklega getið að þetta eigi við um „öll stórmál“. Forsetinn þarf því ekki að hafa áhyggjur af eftirákenningum um að mál er varða á einhvern hátt samskipti Íslendinga við önnur ríki eigi ekki erindi í þjóðaratkvæðagreiðslu.

Í vikunni greiddu tæp 48% þingmanna atkvæði með tillögu um að málinu yrði vísað í þjóðaratkvæði. Það er langt yfir þeim 30% þingmanna sem getið er í stefnuskrá Samfylkingarinnar að þurfi til að mál fari í þjóðaratkvæði.

***************************************************************************

Stjórnmálaályktun Samfylkingarinnar 2009

Nauðsynlegt er að breyta stjórnarskrá til að tryggja þjóðareign á sameiginlegum auðlindum, rétt almennings til þjóðaratkvæðagreiðslna og gera kleift að breyta stjórnarskrá með samþykki þings og þjóðar, án þingkosninga.

Lýðræði og jafnrétti - stjórnkerfisumbætur

Umbætur á stjórnkerfi og ný stjórnarskrá

Þjóðaratkvæðagreiðslur.

Milliliðalaust lýðræði verði aukið verulega á kostnað fulltrúalýðræðisins.

Tiltekinn hlutfallsfjöldi þjóðarinnar getur kallað eftir þjóðaratkvæðagreiðslu.

Minnihluti þingmanna, t.d. 30 % þingmanna, getur kallað eftir þjóðaratkvæði um samþykkt lög áður en forseti hefur staðfest þau.

Reglur um þjóðaratkvæðagreiðslur.

Það er því ljóst að forsetinn á góðan stuðning við stefnumörkun sína frá 2004 í nýlegri stefnuskrá Samfylkingar. Stefnuskrá sem sett var í aðdraganda síðustu þingkosninga. Stefnuskrá sem hvetur til þess að „milliliðalaust lýðræði verði aukið verulega á kostnað fulltrúalýðræðisins“ og að tiltekinn hlutfallsfjöldi þjóðarinnar geti kallað eftir þjóðaratkvæðagreiðslu.

**************************************************************

Í stefnuskrá Framsóknarflokksins frá vorinu 2009 segir einnig:

Aukið lýðræði - vegur til framtíðar

Þjóðaratkvæðagreiðslur

Tryggjum að tiltekinn hluti þjóðarinnar (15-20%) geti með undirskrift sinni átt frumkvæði að þjóðaratkvæðagreiðslu um öll stórmál.

Lýðræðisleg ákvörðun um ESB


Lýðræði og réttlæti fyrir okkur öll

Við viljum að heimildir til þjóðaratkvæðagreiðslu verði auknar og oftar leitað beint til þjóðarinnar.

****************************************************************

Í landsfundarályktun Sjálfstæðisflokksins árið 2009 sagði:

Ályktun um réttarfars- og stjórnskipunarmál Landsfundur telur að setja skuli almenn lög um framkvæmd þjóðaratkvæðagreiðslna og þær lágmarkskröfur sem gera á um stuðning við mál á Alþingi og við þjóðaratkvæðagreiðslu.

*****************************************************************

Þegar allir flokkar sem eiga fulltrúa á Alþingi hafa lagt fram stefnu um að auka vægi beins lýðræðis og stjórnarflokkarnir beinlínis sett fram tiltekin skilyrði um þjóðaratkvæðagreiðslur sem nú hefur verið fullnægt með afgerandi hætti, hver er þá vandi Ólafs Ragnars Grímssonar?

Það getur varla verið vandamál þegar stefnuskrár allra flokka, undirskriftir tugþúsunda manna og skoðanakannanir eru í samræmi við þá stefnu sem forsetinn markaði árið 2004.

samantekt: Cilla 

Forsetinn leiti álits lögmanna

Vill Björn Valur fella stjórnina?

Furðulegt finnst mér að Björn Valur vilji fella sinn eigin foringja ef forsetinn gerir ekki eins og framkvæmdavaldið býður. Mér finnst þetta reyndar alveg makalaust í ljósi þess að minnihlutinn hefur ítrekað að þetta mál er miklu stærra en hefðbundin pólitík og hefur minnihlutinn meira að segja gengið svo langt að lofa að gera ekki atlögu að stjórninni ef Icesave hefði verið fellt í þinginu. En hér stígur fram maður sem hefur verið hve dyggasti stuðningsmaður Steingríms og hótar því að fella stjórnina ef forseti þjóðarinnar hlustar á ákall þjóðar sinnar.

En Björn Valur hefur einmitt verið sá þingmaður sem kalla mætti Þránd í götu þess að finna sameiginlega lausn á þessu máli meðal þingmanna. Hefur sýnt af sér einstakan hroka og stórkallalætin í honum eiginlega hálf kauðaleg.  

En öngstrætið sem Björn Valur er kominn í núna er slíkt að hann er reiðubúinn að fórna sinni eigin ríkisstjórn fyrir Icesave, þó er hann ekki einu sinni ráðherra. Sumir segja að hann sé einskonar málpípa foringja síns, ef svo er þá er hann kannski gríma Steingríms J. sem hingað til hefur stundað grímulausar hótanir gagnvart sínu fólki ef það samþykki ekki Icesave. 

Ég er auðvitað meðvituð um að SJS lagði sjálfan sig að veði fyrir trúverðugleika Svavars samningana - en hann virðist hafa gleymt því að veðið í kringum Icesave er ekki hans heldur þjóðarinnar og er bara miklu stærra en einstaklingar. Kannski væri bara best að SJS myndi axla ábyrgð sína ef Icesave fer í þjóðaratkvæðagreiðslu og tæki Björn Val með sér, en ríkisstjórnin þarf ekki að falla út af því, því SJS lagði sjálfan sig að veði sjálfviljugur. 

Nauðsynlegt að fá niðurstöðu fljótt

Samábyrgð þingheims forsenda endurreisnar

Áramótagreinin mín sem birt var í Morgunblaðinu við áramót. 

Hvar er Norræna velferðarstjórnin?
Árið sem er að renna sitt skeið hefur verið markað óvissu og ótta en er  jafnframt ár sigra og breyttra áherslna sem þó rista ekki nægilega djúpt til að hér verði það uppgjör og uppstokkun sem almenningur kallaði eftir í janúarbyltingunni. Mörg reginmistök hafa verið drýgð vegna skorts á heildrænni yfirsýn um hvert við ætlum að stefna sem þjóð. Sú ríkisstjórn sem stjórnar landinu hefur mörg góð gildi og verkefni á sinni stefnuskrá. En skjaldborgin um heimilin varð að gjaldborg um heimilin.Verkefni ríkisstjórnarinnar sem snúa að heimilunum í landinu og lýðræðisumbótum hafa fallið í skugga inngönguferlis í ESB, þau hafa fallið í skugga afskipta AGS af ríkisfjármálum og stórkostlegrar blóðtöku velferðarkerfisins. Aldrei hefur nein ríkisstjórn svikið kjósendur sýna jafn rækilega og sú sem situr nú ávaldastólum. Hvar er stjórnlagaþingið, persónukjörið,þjóðaratkvæðagreiðslurnar, opna stjórnsýslan, gegnsæið og skjaldborgin umheimili landsins? Ég auglýsi eftir hinni Norrænu velferðarstjórn sem þjóðin kaus til að standa vörð um velferðarkerfið.

Engar breytingar
Þó að inn á þing hafi fylkt liði 27 nýir þingmenn hefur ekki neitt breyst. Þingið er enn algerlega valdalaus stofnun. Sú staðreynd að ekkert þingmannafrumvarp á möguleika á að fáhefðbundna þinglega afgreiðslu nema með samþykki ráðherra segir allt sem segja þarf, skiptir þar engu um hvort að það sé þingmannafrumvarp frástjórnarþingmönnum. Það er ábyrgð allra þingmanna að endurheimta völdin fráframkvæmdavaldinu. Við búum ekki við þingræði heldur fullkomið ráðherraræði.Það er enginn munur á þeim leiðtogum sem nú ríkja og þeim sem sátu ávaldastólum fyrir hrun. Fólk gengur inn í björg ráðuneyta og út komaumskiptingar. Kannski er eitthvað bogið við stjórnsýsluna. Kannski þarf að stokka upp í embættismannakerfinu áður en breytinga er að vænta. Þegar skýrsla rannsóknarnefndar Alþingis verður birt í lok janúar næstkomandi eigum við að nota tækifærið til að gera víðtækar breytingar á stjórnsýslunni. Þar hefur oft farið meira fyrir kunningja- og flokkstengslum en fagmennsku. Endurreisa þarf Þjóðhagsstofnun og tryggja að þeir sem ábyrgð bera á hruninu með vítaverðu gáleysi eða vilja,fái að axla ábyrgð á gjörðum sínum. Til þess að ráðamönnum takist það mikla verk er mikilvægt að þjóðin og fjölmiðlar veiti ráðherrum og þingheimi stöðugt aðhald.

Leynihjúpnum svipt burt
Við í Hreyfingunni höfum leitast við að færa til hefðaþröskulda inni á þingi. Reynt eftir bestugetu að svipta burt leyndarhjúpnum sem hefur einkennt þingið fyrir hrun með því að fjalla á opinskáan hátt um þingstörfin. Það er mikilvægt að almenningur sé meðvitaður um hvernig hann getur átt aðkomu til áhrifa eins og sérhagsmunaraðilar hafa haft um langa hríð, til dæmis þegar kemur að  nefndarstörfum þingsins. Það voru meðal annars. þessar furðulegu hefðir sem komu okkur úr stöðu þess ríka, í stöðuþriðja heims ríkis á örskömmum tíma. Hefðir sem svæfa þingræðið og nánast öll þingmannafrumvörp. Frumvörpin vakna ekki til lífsins nema að þingmaðurinn verði ráðherra. Það verður að rjúfa tengslin á milli löggjafa- og framkvæmdavalds.Þingmenn eiga að afsala sér þingsæti þegar þeir taka við ráðherrastól. Okkur í Hreyfingunni hefur tekist að ná nokkrum mikilvægum áföngum í að breyta því hvernig þingið starfar eins og t.d. þegar það hafðist að fá í gegn samþykkt fyrir því að þingmannafrumvarp Eyglóar Harðardóttur um þak á verðtryggingu verði tekið fyrir í febrúar 2010 sem hluti af samkomulagi um þinglok fyriráramót. Í sumar tókst Hreyfingunni að hafa milligöngu um þverpólitíska samvinnu í kringum Icesave fyrirvarana og við höldum fast í þá stefnu okkar að vinna útfrá málefnum en ekki flokkslínum.

Leyndarhyggja og tortryggni
Sú launung og sáóheiðarleiki sem einkennt hefur eitt stærsta mál Íslandssögunnar hefur meðsanni verið þinginu akkilesarhæll. Það hefur grafið undan því trausti sem almenningur sýndi nýrri ríkisstjórn sem tók við á vordögum. Svo virðist sem ríkisstjórnin hangi aðeins saman á óttanum um að Sjálfstæðisflokkurinn komist aftur til valda. Því má segja að Sjálfstæðisflokkurinn stjórni enn landinu. Í því skjóli hefur núverandi ríkisstjórn komist upp með fádæmalaus afglöpp og kosningaloforðasvik sem um akkorð væri að ræða. Það er varla hægt að kallaríkisstjórnina vinstri stjórn nema af einskærri óskhyggju. Það er ekki hægt að framkvæma vinstristefnu undir handleiðslu Alþjóða gjaldeyrissjóðsins. Gjáin ámilli þings og þjóðar hefur aðeins aukist. Vantraustið á þingið eykst dag frádegi. Það er ekki langt í að upp úr sjóði. Til þess að traust skapist verður almenningur að upplifa að þeir sem ábyrgð bera á hruninu verði látnir axlaábyrgð áður en um of langt um líður og að almannahagsmunir verði teknir framyfir sérhagsmuni.

Samábyrgð þingheims forsenda endurreisnar
Á tímum sem þessum er mikilvægt að ráðamenn komi sér upp úr hefðbundnum skotgröfum og vinni saman að úrlausnum. Við höfum verið talsmenn þess að sett verði saman þjóðstjórn sem ynni saman útfrá málefnalista sem forusta þjóðstjórnar kæmi sér saman um að væru grundvallaratriði til endurreisnar. Ef næsta ár á að verða í þáguendurreisnar verður að endurskoða hvort þörf sé á áframhaldandi skuldasetningu með aðstoð AGS og vina okkar í norðri. Það þarf að endurskoða hvort þetta sé rétti tíminn til að ganga í ESB. Við sem eigum að vera varðhundar almennings í þingsölum verðum að tryggja að samhæfðar aðgerðir til aðstoðar heimilanna í landinu verði að veruleika með því t.d. að leiðrétta stökkbreyttan höfuðstóllána. En það þarf líka að verða samkomulag um að standa vörð um það velferðarkerfi sem við búum við og tryggja að fyrirtæki verði ekki kæfð í flóknu og oft á tíðum óréttlátu skattakerfi. Það er kominn tími á að hugsa útfyrir rammann og skoða með heiðarleika og einurð hvernig samfélag við viljum búa í eftir 10 ár. Skoða hvernig arfleifð okkar á að vera gagnvart komandi kynslóðum.Því þurfum við að passa upp á sameiginlegar auðlindir þjóðarinnar sem umfjöregg væri að ræða, því það er á tímum sem þessum sem hrægammarnir sveima og sæta færis ef við sýnum veikleika. Endurreisnin getur ekki orðið að veruleikanema að við vinnum eftir öðrum vinnubrögðum en hafa einkennt yfirstandandi þing.

Ábyrgð þjóðarinnar

Ég á mér bernskan draum í brjósti, þann draum að meðal þjóðarinnar kvikni þörf og löngun til að taka þátt í að móta það samfélag sem hana dreymir um að búa í.Veruleikinn er sá að enginn annar er fær um að koma í framkvæmd draumum þeim er lifa innra með manni en þann sem dreymir. Það að afsala sér völdunum til að hafa áhrif á samfélagið nema á fjögurra ára fresti er ábyrgðarlaust og þessu hugarfari þarf að breyta. Það er markmið Hreyfingarinnar að skapa þær aðstæður með lagasetningu sem til þarf til að almenningur hafi betri verkfæri til að stjórna því hvernig samfélag hann býr við. Þjóðaratkvæðagreiðslur, persónukjörþvert á flokka og stjórnlagaþing er meginforsenda til þess. Síðan er það auðvitað þjóðarinnar að axla þá ábyrgð að nýta sér þau verkfæri og aðstoða okkur við að þrýsta á að af þessu verði sem allra fyrst, um þetta þarf að nást þverpólitísk sátt eigi síðar en strax.

 

Ísland, er í lagi?

Snilldarskaup - sér í lagi góður endir sem ég ætla að deila hér með ykkur:) Gleðilegt nýtt ár! 

 

 

Þegar kerfið hérna hrundi, þjóðin hræddist, þjóðin stundi. 
Þetta var víst bara bóla, allt í plati, á Tortóla. 
Nokkrir vinir fengu að græða, meðan hinir fengu að blæða. 
Lánin þeirra látin hverfa, þeirra mínus munum erfa. 

Ísland, er í lagi? Ísland, er í lagi? Er í lagi, Ísland? 
Ísland, er í lagi? Ísland, er í lagi? Er í lagi, Ísland? 

Ísland, er í lagi? Ekki láta þessa peyja 
sem að allir hafa selt þig, nánast svelt þig, í svaðið beygja. 
Þegar allt er við að hrynja, og hörmungar á dynja, 
þá er rétt að rísa á fætur og rifja upp okkar rætur. 

Ísland, er í lagi? Ísland, er í lagi? Er í lagi, Ísland? 
Ísland, er í lagi? Ísland, er í lagi? Er í lagi, Ísland?

Þú varst svikið, þú varst tekið af skrúðkrimmunum!

Okkar sjóðir voru tæmdir, megi sekir verða dæmdir. 
Næstu árin verða erfið, en við endurreisum kerfið. 

Ísland, er í lagi? Ísland, er í lagi? o.s.frv. 

Ísland, er í lagi? Ekki láta þessa peyja 
sem að allir hafa selt þig, nánast svelt þig, í svaðið beygja. 
Þegar allt er við að hrynja, og hörmungar á dynja, 
þá er rétt að rísa á fætur og rifja upp okkar rætur. 

Ísland, er í lagi? Ísland, er í lagi? o.s.frv.

Þú varst svikið, þú varst tekið af skrúðkrimmunum!

Ísland, er í lagi? Ekki láta þessa peyja 
sem að allir hafa selt þig, nánast svelt þig, í svaðið beygja. 
Þegar allt er við að hrynja, og hörmungar á dynja, 
þá er rétt að rísa á fætur og rifja upp okkar rætur. 

Ísland, er í lagi? Það lifir enn í glæðum. 
Förum áfram út úr ryki, okkar striki, með eld í æðum. 
Nú er rétt að herða upp huga, ekki drepast, heldur duga! 
Saman verðum við að verjast öllu veseni og berjast - Ísland! 

Ísland, er í lagi? Það lifir enn í glæðum. 
Förum áfram út úr ryki, okkar striki, með eld í æðum. 
Nú er rétt að herða upp huga, ekki drepast, heldur duga! 
Saman verðum við að verjast öllu veseni og berjast - Ísland! 

Bless 2009! Ég vona að ég sjái þig aldrei framar! 

Gleðilegt nýtt ár Ísland! 

Meirihluti fyrir þjóðaratkvæði

Einstök stund í sögu þjóðarinnar ! Mætum öll á morgun á Bessastaði og látum alla vita um atburðinn

Sæl öllsömul

Laugardaginn 2. janúar næstkomandi, kl. 11, mun Indefence hópurinn afhenda forseta Íslands, herra Ólafi Ragnari Grímssyni undirskriftir fólks sem skorað hefur á hann að synja nýjum Icesave lögum staðfestingar. 

Enn eru Íslendingar að skrá sig í þessa áskorun á vefslóðinni: www.indefence.is sem verður opin fram að undirskrift Ólafs Ragnars Grímssonar.

Við í hópnum erum nú að leggja drög að skipulagningu þessa fundar og köllum eftir fólki sem er tilbúið til þess að taka þátt í afhendingu undirskriftanna. 

Tekið skal fram að um er að ræða virðulega athöfn ekki mótmæli.

Þetta á að vera söguleg stund fyrir alla fjölskylduna sem seinna verður líklega fjallað um í sögubókum.

Byrjað verður á því að hlýða á kór " InDefence " undir stjórn Egils
Ólafssonar þar sem fundargestir taka undir.

Að því búnu mun almenningur á svæðinu tendra rauð neyðarblys sem ákall til alþjóðasamfélagsins um að Íslendingar séu að ganga að nauðarsamningum sem þjóðin vill fá að taka afstöðu til.

Lykilatriðið nú er að þeir sem við getum treyst að muni taka þátt í þessari athöfn láti skipuleggjendur vita í netfangið [e-mail]. 

Best væri ef hver og einn komi með bíl fullan af fólki og tveimur rauðum blysum á mann. 

Ath, bara rauð blys og enga skotelda.

Búið er að kaupa 300 blys og hjáparsveitirnar segjast eiga nóg til að selja okkur í dag eða laugardagsmorgun. Við skulum leggja áherslu á að þetta séu ekki mótmæli heldur fjölskyldufundur sem krakkarnir hafi gaman af að vera á.

Frábær útivist fyrir fjölskylduna. (mörg hundruð blys , mjög áhrifamikið)

Einnig skulum við leggja áherslu á virðulega framkomu.

Afhendingin verður auglýst opinberlega og þjóðin hvött til þátttöku en við viljum þó geta tryggt að ákveðinn hópur fólks sé á staðnum til að tryggja ákveðið yfirbragð.

Bestu kveðjur,

f.h. Indefence, 

Ólafur Elíasson, píanóleikari

Hvetjum alla til að mæta, mann á mann !

Vilji þjóðarinnar hornsteinninn

Icesave ræðan mín frá því í gærkvöldi

Ég velti fyrir mér tilgangi þessa sjónspils sem Icesave hefur verið hér inni á þingi. Strax í upphafi umræðu um þetta frumvarp spurði ég hæstvirtan fjármálaráðherra beinskeyttrar spurningar. Ég spurði hvort þingið hefði svigrúm til að laga og bæta frumvarpið sem við erum að fara að greiða lokaatkvæði um á eftir. Af svörum hans var ekki annað að skilja en að ekkert svigrúm hafi verið til staðar. Við þingmenn verðum því miður að horfast í augu við þann ömurlega veruleika að þingið ræður litlu sem engu og hefur ef til vill ekkert annað hlutverk en að miðla upplýsingum um mál sem þó eins og í þessu tilfelli er ekki til neins því fyrirfram var búið að ákveða hvernig niðurstaðan yrði.

Við vildum reyna til þrautar að tryggja að fyrirvarar á þessari ríkisábyrgð á einkaskuld yrðu skilyrtir en ekki óskilyrtir eins og Bretar og Hollendingar krefjast. Það er því óendanlega hryggilegt að það tókst ekki að endurheimta hina sögulegu fyrirvara sem hefðu tryggt að við borgum ekki vexti ef hér yrði enginn hagvöxtur – nú er búið að rífa í sundur öryggisnetið en okkur þingmönnum ber skylda að tryggja að hér verði ekki samþykkt eitthvað sem gæti stefnt þjóðinni í voða um langa hríð.

En það var aldrei gefið svigrúm til þess. Það var búið að ákveða fyrirfram hvernig þessi saga hæstvirts fjármálaráðherra myndi enda.

Við vildum reyna til þrautar að sýna fram á að óbreytt er þetta frumvarp skaðlegt þjóðinni og komum með skynsamlegar tillögur að úrbótum sem öllum var hafnað. Það er ekki réttlátt að væna minnihlutann um að hafa ekki komið með hugmyndir að úrlausnum, því margar prýðilegar hugmyndir hafa verið lagðar fram til að bæta þessi lög, en allar þær hugmyndir voru slegnar út af borðinu án þess að þeim væri almennilegan gefinn gaumur. Icesave er svarti Pétur ríkisstjórnarinnar sem hún vill velta á axlir þjóðarinnar.

Finnst háttvirtum sjónarþingmönnum allt í lagi að nota tekjuskatt 80.000 skattborgara þessa lands ár hvert til að borga vexti af Icesave á meðan það leikur vafi á því hvort að okkur beri að standa undir þessari skuldbindingu? Ég spyr háttvirta þingmenn sem hafa sýnt vilja fyrir kosningar um að vilja hlúa að og standa vörð um velferðarkerfið okkar, hvort háttvirtir stjórnarþingmenn sér grein fyrir því að grunnstoðir þessa kerfis munu bresta undan þeirri greiðslubyrði sem þeir ætla að samþykkja. Ég vil spyrja háttvirta stjórnarþingmenn hvort að þeim þyki það eðlilegt að samþykkja þennan myllustein á komandi kynslóðar jafnvel þvert á samviskuna vegna þess að annars gæti þessi stjórn verið felld af hæstvirtri sér sjálfri? Er virkilega svona mikilvægt að halda í völdin að öllu skal fórnað fyrir það? Ef einhverju sinni hefur verið tími fyrir þjóðstjórn eða utanþingstjórn þá er það núna. Augljóst er að hefðbundinn pólitík er ekki að valda þessum stóru verkefnum.

Varla vilja háttvirtir þingmenn jásins verða til þess að þetta land og þessi þjóð lendi á sama stað í alþjóðasamfélaginu og þróunarríki. Er mögulegt að þingmenn Samfylkingarinnar haldi að Icesave skuldbindingunni verði hreinlega sópað undir EU teppið ef áætlunarverkið um að koma Íslandi þangað inn verður að veruleika?

Frú forseti ég skil ekki hvað liggur að baki þeirrar ógæfu að vilja samþykkja Icesave í núverandi mynd án þess að reyna til þrautar að gera forsendur ríkisábyrgðar skaplegri og hvað er að því að láta reyna á dómsstólaleiðina? Hvað er það versta sem gæti gerst ef við látum reyna á það? Hver sagði að þetta sé lokatilboð? Ber okkur að hlíta því? Í engu hefur þessum spurningum sem ég þó bar upp fyrir nokkru síðan í annarri ræðu verið svarað. Getur verið að dómstólaleiðin hafi hreinlega verið slegin út af borðinu fyrir löngu síðan í reykfylltum bakherbergjum.

Nú er það alveg ljóst að skortur á fagmennsku og dug vantaði í samningagerðina. Embættismennirnir vældu á bernskan hátt um erfitt ástand hér heimafyrir við embættismenn frá þjóðum sem hafa litla samúð með okkar fjárhagslegu erfiðleikum og mótmælum við gáttir alþingis. Gleymum því ekki að til dæmis tóku nokkrar Evrópuþjóðir nýverið þátt í því þar á meðal Hollendingar að losa sig við eitraðan úrgang við Fílabeinsströndina sem varð til þess að fjöldi fólks dó og 80 þúsund veiktust alvarlega, bresk yfirvöld létu fjárlægja frétt um þetta úr öllum fjölmiðlum landsins þ.m.t. BBC. Gleymum því ekki að þetta eru þjóðir sem veigra sér ekki við að senda unga fólkið sitt hiklaust í árásarstríð. Það var því arfavitlaus samningatækni að barma sér, sýndi bara veikleika og gaf mótherjum okkar strax yfirhöndina. En það er kannski ekki við embættismennina að sakast – þeir höfðu aldrei tekist á við breskt lagaumhverfi og voru kannski eins og stóreygð börn í framandi landslagi.

Það var líka einsýnt í upphafi að við ætluðum að massa þetta sjálf, of dýrt að sækja aðstoð frá einhverjum útlendingum með reynslu af slíkri samningagerð, nei við reddum þessu sjálf og núna sitjum við uppi með svarta Pétur og ekki nokkur leið fyrir stjórnarliða að sjá öll trompin sem felast í spilabunkanum ef við bara leyfum okkur að stokka og gefa upp á nýtt, en það er ekki hægt því hæstvirtur fjármálamálaráðherra hefur aldrei viljað neina aðra niðurstöðu en Svavarsniðurstöðuna, hann lagði jú sjálfan sig að veði en gleymdi að þetta er ekki hans veð heldur þjóðarinnar.

Vanhæfni á vanhæfni ofan einkennir þetta mál frá upphafi til enda, hvort heldur að það sé hrunastjórn eða sú sem nú situr við völd. 

Hæstvirtur fjármálaráðherra veit til dæmis mætavel að við getum ekki staðið undir því að tekjuskattur tæpra 80.000 skattborgara þessa lands fari í það eitt að borga vexti af Icesave ár hvert? Það hefur líka komið í ljós að hægt er að teygja lánið um ókomna tíð og það þýðir að vextirnir halda áfram að hlaða utan á sig. Þær eignir sem vísað er til, sem að skilanefnd Landsbankans lúrir á og segja að við getum fengið nánast allar upp í þessa skuld, þær eignir eru huldueignir sem enginn hefur fengið að sjá hverjar eru nema skilanefndarmenn. Ekki einu sinni hæstvirtur fjármálaráðherra hefur fengið að sjá eignasafnið. Því er ljóst að enginn, ekki nokkur maður nema þeir sem eru í skilanefnd Landsbankans vita hvað liggur að baki stærstu skuldbindingu þjóðarinnar. 

Ég óttast að grunnstoðir samfélags okkar bresti ef þetta verður samþykkt. Ég óttast að almenningur gefist upp og flýi land eða hreinlega gefist upp. Ég óttast að við getum ekki staðið við þessar skuldbindingar og þess vegna væri lang heiðarlegast að horfast í augu við þá staðreynd að tæknilega séð getum við alls ekki staðið við allt sem við erum að lofa að gera – getum ekki borgað okkar skuldir án þess að skerða kjör næstu kynslóða þannig að samfélag það sem við búum við og forfeður okkar lögðu blóð sinn og svita í að gera að betra samfélaginu en flestir jarðbúar eiga kost á að búa við.

Allt frá því að Icesave málið kom inn á borð þingsins hefur það verið sveipað dulúð og strangheiðarlegt fólk veigraði sér ekki við að ljúga að samstarfsfólki sínu eða dansa á gráa svæði hvítu lyganna. Stundum veltir maður fyrir sér hver tilgangurinn með þessum óheiðarleika sé. Allt átti að vera uppi á borðum þegar þau tóku við en með hverjum deginum verða lygarnar í kringum Icesave umfangsmeiri og það er nú oft þannig að þegar mikið er logið að fólk missir þræðina út í einhverja vitleysu og þannig upplifi ég þá umræðu sem stjórnarliðar bjóða almenningi og samþingmönnum upp á.

Ég verð að viðurkenna að mér hefði aldrei dottið í hug að vanhæfnin væri jafn mikil og ég hef orðið vitni af. Vanhæfnin felst fyrst og fremst í því að geta ekki horfst í augu við eigin vanmátt til að sinna svo viðamiklum störfum og kalla ekki eftir því að fagmenn á þessu sviði taki afgerandi þátt í slíkri vinnu eins og milliríkjasamningum sem eru með sanni hluti af miklu stærri mynd en aðeins Icesave.

Þau hafa verið fögur hljóðin úr fagurgalanum varðandi ágæti Icesave samninganna. Dísæt tilhugsun um að geta velt skuldabyrði frá okkur í ein sjö ár hefur oft verið endurtekið sem einn af hornsteinum snilldarinnar. En hvað er þetta skjól þeirra annað en fullkomin blekking?Það er ekki neitt sjö ára skjól kæru landsmenn, það er ekki neitt skjól fyrir Icesave nema að hafna þessum voðalega samning í þeirri mynd sem SJS færir okkur hann núna.

En það er ekki merki um styrk að leyfa að þetta frumvarp fari óbreytt í gegnum þingið. Hæstvirtir ráðherrar kepptust við að hæla fyrirvörunum í sumar og allir voru á eitt sáttir við þá völdunarsmíð þegar óskað var eftir stuðning minnihlutans við fyrirvarana sem allir þingmenn sem einn studdu.

Í augum nýlenduherra þjóðanna erum erum bara eins og hver önnur nýlenduþjóð sem ráðamenn þessara landa bera litla virðingu fyrir og hika ekki við að níðast á án nokkurrar iðrunnar. Kannski má um kenna að ekki hefur tekist að fá meirihlutann til þess að koma á þingmannanefnd sem færi til þessara landa til að hitti breska og hollenska þingmenn formlega til að ræða saman um stöðuna og útskýra hvað þessar kröfur sem embættismenn þeirra settu saman þýða fyrir landið okkar og sameiginlega framtíð í alþjóðasamfélaginu.

Á Natóþinginu gaf sig á tal við mig breskur þingmaður sem er formaður efnahagsnefndar Natóþingsins, en hann er þingmaður Verkamannaflokksins fyrir York.  Hann bauðst til að setja af stað ferli þar sem íslenska þingmannanefndin myndi hitta formlega breska þingmenn til að útskýra stöðu landsins sem og Icesave.

En ég fór ítrekað þess á leit við forseta, forsætisnefnd, þingflokksformenn og utanríkisnefnd að skipuð yrði verið þingnefnd til að kynna á stöðu landsins meðal breskra og hollenskra þingmanna. Því miður var sú formlega beiðni svæfð í nefnd og mér sagt að það væri ekki ráðlegt að senda þingmannanefnd út til Bretlands á meðan verið væri að vinna í Icesave málinu. Ég fékk enga almennilega skýringu á því af hverju það þætti ekki heppilegt að kynna stöðu landsins meðal kollega okkar.

Okkur í Hreyfingunni finnst það ekki réttlætanlegt að samþykkja að fyrst verði gengið að sameiginlegum sjóðum þjóðarinnar áður en reynt verði til þrautar að endurheimta peningana frá þeim sem stálu þeim úr Icesave bankanum, því varla hafa þessir peningar bara gufað upp.

Við ættum að kalla fólk eins og Stiglitz til ráðgjafar sem og til að fara yfir heildar skuldastöðu okkar og leiðir til að takast á við hana. En það er alveg ótækt að samþykkja það að tekjuskattur 150.000 skattborgara landsins renni í að borga vexti af erlendum lánum á næstu árum.

Að samþykkja Icesave frumvarp hæstvirts fjármálaráðherra er ógæfuspor fyrir land og þjóð. Ég bið háttavirta samþingmenn um að grandskoða hug sinn og hjarta og rifja upp Icesave söguna alla og öll þau vafasömu atriði sem hafa komið fram. Ég bið þingheim um að gleyma því ekki að með því að samþykkja þetta frumvarp í óbreyttri mynd eru þeir að gefa skýr skilaboð til AGS um  að lög alþingis eru okkur ekki heilagri en svo að við breytum þeim til að þóknast erlendum embættismönnum.

Fullveldið er að veði, sjálfstæðið er að veði. Höfnum þessum afarkostum, höfum hugrekki til að sýna að við látum ekki umbreyta þjóð sem fyrir ári síðan var talin 5 ríkasta þjóð í heimi í nýlendu erlends ríkis á ný. Látum ekki hneppa okkur í hlekki skuldbindinga sem munu færast yfir með skertum lífsgæðum um áratugi fyrir börnin okkar og barnabörnin – stöndum saman gegn þessari kúgun. Sýnum ábyrga hegðun með því að taka ekki á okkur meira en við getum valdið.

Frú forseti við erum í efnahagsstríði, heimsbyggðin er að sigla inn í aðra kreppu við ættum að vera einbeita okkur að því að slá alvöru skjaldborg um fjölskyldur landsins. Sýnum þjóðinni að við ætum ekki bara að óska eftir fórnum frá henni heldur munum við tryggja réttlæti. Notum það svigrúm sem AGS lagði til og leiðréttum skuldir heimilanna.

Drögum þetta frumvarp til baka og fylgjum þeim lögum sem við þó sjálf sömdum hér á þinginu í sumar og förum saman í þá vegferð sem endurreisn íslands kallar eftir.

Nóg er komið og legg ég svo til og mæli með að hæstvirt ríkisstjórn taki nú þetta frumvarp heim til föðurhúsa og virði þau lög um ríkisábyrgð sem samþykkt voru í sumar ellegar að leyfa það sem er auðvitað sjálfsagt og rétt: leyfum þjóðinni að kjósa um þetta viðamikla mál.

Alþingi samþykkti Icesave